به گزارش پایگاه خبری نوفه، در نشست خبری روز یکشنبه ۳۱ فروردین‌ماه، دکتر مصطفی قانعی، دبیر ستاد زیست‌فناوری سلامت و فناوری‌های پزشکی معاونت علمی ریاست‌جمهوری، برنامه‌های راهبردی این ستاد را برای سال ۱۴۰۴ تشریح کرد. او با تأکید بر اهمیت حوزه زیست‌مهندسی در برنامه هفتم توسعه، این حوزه را یکی از ارکان کلیدی رشد اقتصاد دانش‌بنیان کشور معرفی کرد.
قانعی با اشاره به اینکه مسئولیت مرجعیت علمی کشور در حوزه زیست‌مهندسی بر عهده این ستاد گذاشته شده، از تصویب آیین‌نامه‌های مربوطه در دولت خبر داد و گفت: در حال حاضر زنجیره‌های ارزشی لازم برای تحقق این هدف در حال راه‌اندازی هستند. طبق برنامه هفتم توسعه، اقتصاد دانش‌بنیان باید ۷ درصد از رشد اقتصادی کشور را به خود اختصاص دهد که سهم زیست‌فناوری ۱.۶ درصد از این رقم خواهد بود.
او افزود: برای نخستین‌بار، نقشه اجرایی مشخصی تهیه شده که در آن نقش هر دانشگاه و استاد کاملاً روشن است و هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌های اجرایی نیز صورت گرفته تا اجرای این نقشه با انسجام پیش برود.
طراحی سامانه نظارتی برای اجرای دقیق پروژه‌ها
به منظور نظارت موثر بر پروژه‌های زیست‌فناوری، سامانه‌ای طراحی و در اختیار دانشگاه‌ها قرار گرفته است. این سامانه علاوه بر ثبت پروژه‌ها توسط اساتید، امکان پیگیری دقیق پیشرفت‌ها را برای ستاد فراهم می‌سازد. همچنین تفاهم‌نامه‌ای با بنیاد علم ایران منعقد شده تا بودجه‌های پژوهشی پروژه‌های مصوب از سوی این نهاد تأمین شود.
تمرکز بر زیست‌مهندسی؛ راهبردی برای رقابت جهانی
قانعی زیست‌مهندسی را یکی از هفت حوزه راهبردی برای رقابت علمی ایران در سطح بین‌المللی دانست. او گفت: برای عبور از موانع مالی، برنامه‌ریزی‌های جدیدی با سازمان برنامه و بودجه انجام شده تا منابع مالی پروژه‌ها از طریق سامانه مشخصی هدایت شود. همچنین ارتباط مستقیم اساتید با شرکت‌های دانش‌بنیان از آغاز فرآیند تحقیق، موجب تسریع تبدیل ایده به محصول اقتصادی خواهد شد.
پروبیوتیک‌ها، امنیت غذایی و پالایشگاه‌های مخمر
در راستای ارتقاء امنیت غذایی، تمرکز ویژه‌ای بر تولید دانش‌بنیان پروبیوتیک‌ها و ایجاد پالایشگاه‌های مخمر شکل گرفته است. بر اساس پیش‌بینی‌ها، این پروژه می‌تواند درآمدی بالغ بر ۱۵۰ میلیون دلار برای کشور به همراه داشته باشد.
توسعه دارو، کاهش واردات و خودکفایی در پلاسما
از دیگر برنامه‌های مهم، توسعه دارو با فناوری‌های پیشرفته است. طبق اعلام قانعی، هدف‌گذاری شده تا تا پایان برنامه هفتم توسعه، واردات انسولین و پلاسما تا ۹۰ درصد کاهش یابد. در این مسیر، دو پالایشگاه فعال خواهند شد که بخش عمده‌ای از پلاسما در کشور را پالایش خواهند کرد.
تمرکز بر ژن‌درمانی و سلول‌های بنیادی
ایران در حال حاضر در رتبه ۱۲ جهانی در حوزه ژن‌درمانی و سلول‌های بنیادی قرار دارد. هدف‌گذاری جدید، ارتقاء این رتبه به جایگاه پنج‌گانه برتر جهانی است. ۱۴ مرکز تخصصی در این زمینه فعال شده‌اند که چهار مرکز آن تا کنون راه‌اندازی شده‌اند و هر کدام مأموریت توسعه سه محصول فناورانه را بر عهده دارند.
قانعی همچنین از آغاز درمان‌های ویروسی و تولید محصولی ایرانی برای جلوگیری از رد پیوند خبر داد که در هفته جاری به بازار عرضه خواهد شد. به گفته او، ایران بزرگ‌ترین کشور در حوزه پیوند اعضا در منطقه شرق مدیترانه است.
هدف‌گذاری ۶ میلیارد یورویی در گردشگری سلامت
در زمینه توریسم درمانی، برنامه‌ای برای کسب ۶ میلیارد یورو درآمد سالانه تدوین شده است. مزیت نسبی ایران در ژن‌درمانی و سلول‌درمانی، این کشور را به مقصدی مناسب برای درمان‌های خاص در منطقه تبدیل کرده است.
کاهش وابستگی ارزی با تولید مواد اولیه دارویی
قانعی با اشاره به خروج سالانه ۶۰۰ میلیون دلار ارز بابت واردات مواد اولیه دارویی، از ورود شرکت‌های بزرگ از جمله هلدینگ خلیج فارس به این حوزه خبر داد. تأسیس صندوقی با اعتبار ۵۰۰ میلیارد تومان نیز در این زمینه صورت گرفته است.
نقش هوش مصنوعی در کاهش هزینه‌های درمان
در پایان، قانعی با اشاره به هزینه‌های سنگین حوزه سلامت، توسعه هوش مصنوعی در پزشکی را راهی برای کاهش حداقل ۴۰ درصدی هزینه‌های درمانی، به‌ویژه در بیماری‌های مزمن دانست. او تأکید کرد که برای تحقق این هدف، نیازمند تدوین نقشه‌راهی جامع و عملیاتی هستیم.
