روحانیت غالبٱ در طول تاریخ اسلام بدلیل فراهم نبودن امکان تشکیل حکومت دینی، عمده ی نسخه هایش برای تقویت تقوا و سعادت افراد جامعه در قالب توصیه های فردی و بیشتر به شکلِ سخنرانی بر روی منابر و یا تألیفات مذهبی، محدود بوده است.
متاسفانه چهل و دو سال پس از تشکیل حکومت دینی همچنان در بر همان پاشنه می چرخد و همان شکل از ترویج معارف دینی محوریت اصلی دارد.
سابقاً چنانچه فرضٱ از یک عالم دینی راهکارِ نزدیکی و توجه به امام زمان(عج) را درخواست می نمودید، احتمالا شما را سفارش به رعایت تقوا و انجام دستورالعمل هایی می نمود که غالبٱ در حوزه شخصی می گنجد.
این شکل از جذب افراد که عمدتأ از طریق وعظ و اندرز صورت می گیرد در دوران استقرار حاکمیت دینی،دیگر به تنهایی قابلیت پاسخگویی ندارد و نمی توان توجه آحاد مردم را صرفٱ از این طریق به سمت دین و معارف ناب آن جلب نمود.
در دورهٔ استقرار حاکمیت دینی نمی توان تنها با وعظ و توصیه افراد به رعایت تقوا، جامعه را از فساد دور نگه داشت. نیاز است ساز و کارها به گونه ای چینش و طراحی شود که عملاً اجازه دزدی، فساد، رانت و .. از افراد سلب شود.
در حقیقت حاکمیت از طریق رفتار و عملکرد خود است که میتواند مردم را به دین خدا جذب نماید نه صرفا با توصیه های فردی و اخلاقی.
فرمود:«کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم»
تبلور اصلی رفتار وعملکرد هر حکومتی در مدل حکمرانی اش است. تا وقتی عملاً به حقوق ذاتی مردم ارج نهاده نشود، معارف دینی مهجور خواهد ماند.
سیستمی که عملکرد مسئولانش غیرشفاف است معنایش این است که در عمل به ولی نعمتان خود وَقعی نمی نهد و حقوق آنان را پاس نمی دارد.
تا وقتی تصمیمات و عملکرد خادمین مردم پشت ویترین شیشه ای قرار نگرفته و اصلاحات اساسی و زیر بنایی از قبیل توزیع عادلانه ثروت عمومی، برقراری توازن اختیار و مسئولیت، اصلاح نظام تصمیم گیری و… در کشور صورت نگیرد و به موجب آن فساد و رانت ریشه کن نگردد؛ عملٱ نمی توان توده های مردم را به سمت ارزشهای والای دین سوق داد.
در نظام اسلامی برقراری عدالت و اصلاح شیوه حکمرانی نیازمند ارائه تئوری و مبانی قوی، مستدل و علمی از جانب جامعه روحانیت و فقها است و مسئولیت اینبار سنگین در وهله اول بر دوش حوزویان است.
بی شک قوی ترین نهادی که میتواند در نقش واسطِ بین مردم و مسئولین با تنویر افکار عمومی، مطالبه ی اصلاح ساختار حکمرانی را در کشور نهادینه سازد، روحانیت است.
تا وقتی گام های جدی و اساسی در این جهت برداشته نشود با توصیه لفظی افراد به رعایت تقوا، بازار دینداری گرم نخواهد شد.
